1876 SALNAMESiNDE GÖRELE
1876’da kaza olmadan hemen önce, Tirebolu kazasına bağlı olan Görele nahiyesine birkaç saat uzaklıktaki Kızılali adını taşıyan iki adet orman bulunmaktaydı. Bu ormanlarda köknar, çam ve diğer türlerden ağaçlar mevcuttu. Ancak kereste olarak sahile nakletmek oldukça zordu. Bu durum, zikredilen ormanlardan yeterince kereste sağlamayı engelliyordu.
1876’da Görele kalesi (bugünkü Eynesil kalesi) harap haldeydi. Aynı yılda Görele nahiyesinde tüfek çakmağı ve karakulak adı verilen bıçak imal edilmekte ve nahiye çevresinde satılmaktaydı. Ayrıca nahiyede kaba ve ince keten dokumakta ve Karahisar taraflarına gönderilerek satılmaktaydı.
Nahiyeye bağlı Cimide köyünde bulunan bakır madenleri, iltizam usulüyle İsalı, Kırlak ve Karaburun namlarına ihale kılınmıştı. Bu madenlerden elde edilen cevher Avrupa’ya ihraç edilmekte idi. Madenin bir kısmı nahiyede kullanılmakta, bir kısmı ise Trabzon ve Karahisar taraflarına nakledilerek satılmaktaydı.
Nahiyeye bağlı Akköy köyünde, Akköy ve Kozoran namlarında iki adet bakır madeni; Kuzca köyünde Şadi ve Karaburun köylerinde Çuçan namlarında iki adet gümüş madeni bulunmaktaydı. Ancak bu madenlerin işletim masrafları bir hayli yüksek olduğundan işletilememekte, metruk halde bulunmaktaydı.
Görele’de pazartesi günleri pazar kurulmaktaydı. Bağlı bulunduğu Tirebolu kaza merkezine olan uzaklığı 12 mil; 6 saatti. Trabzon sancak merkezine uzaklığı ise 32 mil; 18 saat olarak vilayet salnamesine kaydedilmişti. Bu bilgilerin kaydedildiği 1876 yılında Görele’de 1 adet gümrük, 1 telgrafhane, 8 çeşme, 2 şadırvan, 3 medaris (ders okutulan yerler), 2 İslam mektebi, 2 cami, 35 oda, 1 hamam, 6 fırın, 1 han, 115 mağaza, 162 dükkân, 1 hükümet konağı, 235 hane bulunmaktaydı.
1876’da Görele’de bulunan gayrimenkul ve meskenlere dair diğer veriler ise şunlardır:
1 Ermeni kilisesi, 1 Rum kilisesi, 1 İslam kabristanı, 50 bahçe, 12 kahvehane, 1 değirmen, 6 arsa, 5 ahır, 2 meygede (meyhane), 3 boyahane, 2 kireçhane, 309 tarla, 2 çayır, 12 koru, 43 orman, 1 taş ocağı, 4 Ermeni mektebi.
1876 Trabzon Vilayet Salnamesi’nde Görele dâhilindeki dereler hakkında şu bilgiler yer almaktadır: Görele nahiyesine altı saat mesafede bulunan Kızılali dağlarından doğan Çömlekçi deresi Goncalı köyünden denize dökülmektedir. Ayrıca, Kızılali ve Alaca dağlarından doğan Elegü Dasyalı köyünden denize dökülmektedir. Sisdağı’ndan doğan Çavuşlu deresi ise Çavuşlu köyünden denize dökülmektedir. Bunlardan başka iki saatlik mesafeden doğan ve Görele kıyılarından denize dökülen 7 dere daha bulunmakla birlikte adları şöyledir: Kudaç, Küçükelegü, Kıya, Gümüştaş, Mayınca, Köslü ve Zerki… Bu derelerden hiç birinde kayıkla yolculuk yapılamadığı bildirilmiştir.
(Kaynak: Trabzon Vilayet Salnamesi, 1876, ss. 97, 100, 106, 106, 109, 270, 278, 284, 294, 303).
Yorumlar
Henüz yorum yapılmamış.