1940 yılında henüz Görele’ye bağlı bir nahiye statüsünde olan Eynesil, ‘Giresun’un kıyı ilçelerinden biri olup, Trabzon sınırındadır. Batısında ve güneybatısında Görele, doğusunda ve güneydoğusunda Trabzon-Beşikdüzü ve Şalpazarı, kuzeyinde ise Karadeniz bulunmaktadır. Giresun il merkezine 72 kilometre, Trabzon il merkezine 58 kilometre uzaklıktadır.

1920 yılına dek Trabzon vilayetine bağlı bir ilçe olan Giresun; merkez kaza, Tirebolu ve Görele kazaları ile bunlara bağlı Bulancak, Espiye ve Keşap bucaklarından oluşmaktadır. 1923 yılında Giresun il olmuş, 1960’ta da Eynesil, Görele’den ayrılarak ilçe statüsüne kavuşmuştur. 1960’a kadar köy ve nahiye statülerinde Görele’ye bağlı kalan Eynesil’den, Osmanlı arşivlerine dayalı yer adları derlemelerinde ve tarih belirtilmeksizin seyahatnamelerde “Görele”, “Eynesil nahiyesi” veya “Eynesil Köyü” şeklinde bahsedilmektedir’ [1].
Bu yazımızda, 1940 yılı nüfus sayımına göre [2] Eynesil nahiyesine bağlı yerleşim merkezlerinin nüfuslarını nakledeceğiz. Erkek (E), Kadın (K), Toplam (T) kısaltmalarıyla aktarılmıştır:

1. Görele İsaklı (N.M.): E 313, K 357, T 670
2. Aralık: E 479, K 665, T 1.144
3. Balcılı: E 142, K 149, T 291
4. Boztepe: E 300, T 388, T 688
5. Dere İsaklı: E 261, K 312, T 573
6. Görele Köseli: E 174, K 239, T 413
7. Heri: E 264, K 301, T 565
8. Koçulu: E 146, K 132, T 278
9. Kemaliye: E 98, 119, T 217
10. Kemerli: E 304, K 330, T 634
11. Kösemen: E 50, K 81, T 131
12. Mamenli: E 139, K 191, T 330
13. Nefsi Köseli: E 343, K 418, T 761
14. Nefsi İsaklı E 401, K 480, T 881
15. Ören: E 706, K 862, T 1.568
16. Yukarı Köseli: E 281, K 324, T 605
    Eynesil nahiyesi toplam: Erkek 4.401, Kadın 5.348, Genel toplam: 9.749
    Görele kazası toplam: Erkek 19.678, Kadın 23.174, Genel toplam: 42.852

1940 yılında Eynesil nahiyesi, bağlı bulunduğu Görele kazasının toplam nüfusunun % 22,7’sini oluşturmaktadır. 1940’ta Eynesil’de nahiye merkezi dışında 15 yerleşim birimi (köy) bulunmaktadır. Bugün köy sayısı 11’dir: Adaköy, Aralık, Balcılı, Çorapçılar, Dereköy, İshaklı, Kekiktepe, Kemaliye, Kemerli, Kösemen, Yarımca. Köylerden bazıları, süreç içerisinde yeniden yapılanan idari değişikliklerle mahalle statüsü kazanmıştır. Ören’in belde olmasıyla çevresindeki yerleşim birimlerinden bazıları mahalle olarak beldeye bağlanmıştır. Bazı köylerin adı 1940’tan sonra zaman içerisinde değiştirilmiştir. 1928-1940 yılı kayıtlarında “Koçulu” olarak geçen köy sonraları Yarımca; Mamenli ise Çorapçılar adını almıştır. 1876 Yılı Trabzon Salnamesinde ve 1940 nüfus kayıtlarında geçen “Heri” köyü, bugünkü Kekiktepe’dir.

1940 yılı genel nüfus sayımı sonuçlarına bakıldığında; Görele kazası nüfusunun çoğunluğunu kadınlar oluşturmuştur. Bu durum Eynesil nahiyesi geneli için de geçerlidir. Ayrıca, Eynesil nahiyesine bağlı olan, Koçulu dışında tüm köylerde kadınlar erkeklerden fazladır. Koçulu köyünde ise fark sadece 14’tür.

(Dipnotlar: [1] Mevlüt Kaya, “Eynesil: Tarihçesi ve Ad Menşei”, Tarih ve Gelecek Dergisi, Nisan 2017, Cilt 3, Sayı 1, S. 194. [2] T.C. İstatistik Umum Müdürlüğü, 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı: Vilâyetler, Kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibariyle Nüfus ve Yüzey Ölçümü, Ankara 1941, s. 279-280.)