Devlet Arşivleri’nden edindiğimiz bazı belgeler ışığında Giresun’un ilçelerinin ihtiyaçları ve bu ihtiyaçlara verilen resmî cevapları aktaracağız. 1960’lı yıllarda Giresun tam anlamıyla diğer şehirlere göç vermeye başlamamış, tarım ve hayvancılığa dayalı ekonomisiyle büyük oranda kırsaldan beslenen bir şehirdi. 1965’te şehrin toplam nüfusu 428.015 idi ve bu nüfusun 207.320’sini erkekler, 220.695’ini kadınlar oluşturuyordu. Giresun dâhilinde 75.069 kişi şehir/ilçe merkezlerinde, 352.946 kişi köylerde yaşıyordu (1965 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri 24.10.1965, DİE, 1969, s.15).
Köylerdeki nüfus yoğunluğundan da anlaşılacağı üzere iş gücünün toplandığı yer kırsal alandı. Nüfusun giderek artması, ihtiyaçların da hızla artması demekti. 1960’lı yıllarda bir şekilde toprağa dayalı üretimle çoğalan nüfusun geçinemez veya mevcutla yetinemez duruma gelmesi, büyükşehirlerin cazibesinin artması, yurtdışına işçi göçlerinin hareketliliği ve değişimi tetiklemesi köyleri boşaltmaya başlamıştı. Kırsalın dönüşümünün başladığı bu yıllarda hâlihazırda artmış olan nüfusun ihtiyaçları da fazlaydı ve yetkililerden her alanda çözüm bekleniyordu. 1966 yılında, yukarıda zikredilen belgelerden hareketle bu ihtiyaçlara dair bazı bilgileri nakledeceğiz.
11 Şubat 1966 tarihli ve 178 sayılı belgede, Giresun’un çeşitli ilçelerinin ihtiyaç ve taleplerine yönelik kısa cevaplar aktarılmış, ilgili konulardaki resmi girişimler ve faaliyetler hakkında sıra numarası konularak bilgi verilmiştir. Bu konular hakkında belgelerde yer alan bilgiler şunlardır:
Eynesil Cami Yaptırma Derneği’ne yardım talebine verilen cevap, “Valilikçe Vakıflar Genel Müdürlüğüne intikal ettirilmiştir.” şeklindedir.
Espiye-Yağlıdere Ziraat Bankası borçlarının tecili talebine, “1966 yılı mahsul idrakı mevsimi olan Eylül ayına kadar borçlar ertelenmiştir. Selden zarar gören 90 aileye 10.000- lira yardım yapılmıştır.” Espiye arazilerinin kadastro görmesi hakkında ise “Valilikçe Tapu ve Kadastro Genel Müd.ne intikal ettirilmiştir.” cevabı verilmiştir.
Espiye’ye bağlı Yağlıdere bucağında ortaokul ve öğretmen okullarının açılması, Espiye’deki merkez ilkokulunun tamir edilmesi hususlarında yardım talep edilmiştir. Ancak Giresun il merkezinde bir öğretmen okulunun açılmasına istinaden ikincisine lüzum görülmediği belirtilmiştir: “Yağlıdere Bucağına bir okul inşası için faaliyete geçecek dernek henüz kuruluş halindedir. Çalışmalar ilkel durumdadır. İl merkezinde bir öğretmen okulunun açılması mevzuu, bu merkezde bir öğretmen okulu mevcut olup ikincisinin yapılmasına şimdilik lüzum görülmemektedir.”
Keşap içme suyu için “200.000-lira vaatte bulunulmuş” olması durumuna, “İçme suyu için İller Bankasından alınan 50.000-lira hibe 190.000-lira borç ile ikmal edilmiş olup su akıtılmak üzeredir. Ancak Belediyesi 200.000-lira bu hizmet karşılığı yardım talep etmektedir.” şeklinde karşılık verilmiştir.
Bir başka konu ise doğrudan şikâyettir. Giresun’da hastanedeki doktorların hastalara iyi bakmadığı bildirilmiştir ve cevaben “Bu hususta hastane doktorlarına ve müstahdemlere gerekli tebligat yapılmıştır. Ayrıca bir de bekleme salonu ilave edilerek hizmete açılmıştır.” bilgisi verilmiştir.
Dereli ilçesinde, yarıda kalan sağlık merkezi binasına 75.000- lira devlet yardımı istenmişti. Konuya ilişkin karşılık ise “Sağlık merkezi inşaatı sosyalizasyon ile birleştirilerek Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına devredilmiştir. Böylece bu tesis şehir tipi sağlık merkezi haline getirilmiştir.” şeklinde olmuştur. Aynı yılda Yavuzkemal bucağında yaptırılmakta olan ortaokulun açılmasına yönelik “Yapılacak ortaokul için istimlâk bedeli olarak 140.000.-sı gelmiş olup, okul inşası için 825.000.-liraya ihaleye çıkarılmıştır.” şeklinde cevap verilmiştir.
1966’da Dereli’nin yetkililerden beklentileri arasında, ilçeye bağlı Yavuzkemal bucağının yol konusu da vardı. Dereli ilçe merkezi ile Yavuzkemal bucağı arasındaki yolun yapılması isteniyordu. Yolun yapılması, aynı ilçe içindeki iki uzak ve fiziki bakımdan oldukça zorlu bir arazide yaşayan halk açısından büyük bir ulaşım-iletişim sorununu ortadan kaldıracaktı. Bu talebe ilişkin verilen resmî cevapta ise “Dereli-Yavuzkemal il yolu 1965 programındadır. Bütçe imkânları nisbetinde ileriki yıllarda da çalışmalar yapılacaktır.” Bilgisi verilmişti (BCA, 030 01 00 00 119 756 11 1, BCA, 030 01 00 00 119 756 11 2) –Devamı haftaya-