1935’te Keşap nahiyesinde 225 öğrencinin okuduğu bir yatılı ilkokul vardı. Dönemin yerel basınından elde ettiğimiz bilgilere göre, bu okul 50 yataklı idi ve zamanın standartlarına göre oldukça donanımlıydı. Keşap merkezindeki bu üç katlı yatılı ilkokulun bir numune bahçesi vardı ve burada okula ait fındıklık vardı. Ayrıca öğrencilerin süt ihtiyacının karşılanması için, bu bahçeye bir ahır inşa edilmiş, sağılır ineklerin alınması da planlanmıştı. Yanı sıra, tavuk kümesi yapılması ve bahçede sebze yetiştirilmesi gibi faaliyetlerin de yürütüleceği bildirilmişti. Sıraları, mutfağı, yemek salonu, kileri gayet iyi ve yatakhanede kullanılacak olan battaniyeler dahi yeniydi. Bu okulun aynısından bir de Lapa köyüne [1] yapılmaya başlandığı duyurulmuştu. Keşap merkezinde bulunan söz konusu okula dair, dönemin basınında “Keşap’ta Okul” başlığı ile yer alan haber şöyle idi:
“Keşap merkezinde 50 yataklı ve 225 çocuk okutan bir okul vardır.
Bu okul, okul diye yapılmıştır. Üç katlıdır. 225 çocuk okutacak her türlü teşkilata maliktir. Sıraları tamamen, karyolaları, battaniyeleri yeni ve hep örnek, bir boy… Okulun salonunda sahnesi var. Müzesi var. Mutfak, kiler, yemek salonu görülecek şey… Okulun etrafında bahçesi var. Bundan başka bir de numune bahçesi vardır. Bu seneye ufak bir ahır yaptırılmıştır. Yatılı çocukların sütünü tedarik etmek için birkaç tane sağılır inek alınacağını söylediler. Gelecek yıl burada bir de fennî tavuk kümesi yaptırılacak ve sebze de yetiştirilecekmiş. Bu bahçenin biraz fındıklığı vardır. Bu okulun bir eşi daha yapılıyor.
Kamun [nahiye] merkezinden 30 kilometre uzakta bulunan Lapa köyünde, Keşap’taki okulun bir eşi daha yaptırılıyormuş. Duvar kısmı bitmiş, ağaç ve tahta kısmı yapılmağa başlanmıştır. Gelecek ders yılına kadar bu okulun da tamamlanmış olacağını öğrendik.”[2]
Görüldüğü üzere, 1935’te Keşap’ta ilkokul öğrencilerinin rahatça eğitim alabilmesinin yanı sıra, yörenin ana meşgalesi olan ziraat ve hayvancılıkla ilgili konularda deneyim kazanacağı; eğitim alırken gelenekten kopmayacağı bir eğitim-öğretim olanağı sunulmuştur. Bunda dönemin yetkilileriyle birlikte yöre halkının büyük katkıları olmuştur.
1935’te Keşap’ta bulunan ve köyler arasında merkezî bir konuma sahip olan Hatun Değirmeni mevkiine de büyük bir ilkokul yapılması kararlaştırılmıştı. Bu kararı verenler Karabulduk, Mencilis (bugünkü Çamlıca), Halkalı, Yivdincik ve Unaca köylüleriydi. Köy halkı, eğitime yapacağı bu yatırım için hızlıca hazırlıklara başlamıştı. Dönemin nahiye müdürü Ziya Altan da bu süreçte köyleri geziyor; incelemelerde bulunuyordu. Nahiye müdürü, yapılacak yeni okulun yerinin belirlenmesi için kültür müdürlüğüne müracaat emişti. Dönemin yerel basınında “Keşaplılar Çalışıyor” başlığıyla, konuya dair verilen haberin tam metni şöyledir:
“Keşap’ın Karabulduk, Mencilis, Halkalı, Yivdincik, Unaca köyleri halkı, bu köylere merkezî bir durumda olan Hatun değirmeni mevkiine büyük bir ilkokul yaptırmağa karar vermişlerdir. Köylü bir derin anlayışla verdiği bu kararı şimdiden tatbikata bağlamış okulun gereçleri (malzeme) şimdiden hazırlanmaya başlamıştır.
Şu çalışkan köylüleri bağrımıza bassak yine azdır. Aferin köylüler.
Köy köy dolaşarak bu işleri çekip çeviren kamunbay [nahiye müdürü] Ziya Altan yapılacak yeni okulun yerini belli ettirmek için bir fen memurunun gönderilmesi maksadile geçen gün gelmiş kültür direktörlüğüne müracaat etmiştir.” [3]
(Devamı haftaya)