(Geçen haftanın devamı)
Radyonun tarihi gelişimi ile Türkiye’de radyoların kurulması ve düzenli yayına başlamasına dair özet bilgiler verdikten sonra, 1930’lardan 1950’li yıllara kadar Giresun’da radyo ile ilgili bazı bilgileri paylaşacağız.
Giresun Valiliği’nden Başvekâlet’e gönderilen 31 Ocak 1936 tarihli bir yazıda; Başvekil İnönü’nün Doğu vilayetleri gezisi sürecinde Giresun’a gerçekleştirdiği ziyarette Halkevi toplantısındaki hitabesinde, Giresun halkının ve özellikle köylerinin kahvehane ve oyun yerlerinin kapatılarak yerine spor kulüplerinin açılmasını emretmesine atıfta bulunulmuş, yazının sonunda ise Alınyoma (bugünkü Camili köyü) ile birlikte iki köyün birer adet radyo aldıkları bildirilmiştir (BCA, 490 01 00 00 1122 95 2 10).
Giresun’da köylerde ve kaza merkezlerinde içki ve kumarla mücadele kapsamında oyun yerlerinde kâğıt yasağı, spor kulüpleri, okuma yazma kursları gibi tedbirlerin alınmasının yanı sıra, kahvehanelere ve köylerin ortak kullanabileceği yerlere radyo alınıp konulması da dönüşümün önemli bir parçasıydı.
İnsanlar artık çağın bu büyük yeniliği sayesinde, içki ve kumar alışkanlıklarından feragat ederek, dünyadaki ve ülkedeki gelişmeleri takip etme, türkü ve eğitim programlarını takip etme alışkanlıkları kazanmaya başlamıştı.
Yukarıdaki yazıda belirtilen Alınyoma köyüne radyo alındığına ilişkin gelişme, dönemin yerel basınında da şu şekilde yer almıştır:
“Köyde Radyo
Alınyoma’da idealist genç öğretmenlerimiz çalışıyorlar.
Alınyoma’da olgun çalışma eserleri görüyoruz…
Orada bir halk okuma odası vücuda getirilmiş ve Işık Spor adıyla bir kulüp tesis edilmiştir. Önümüzdeki Pazar günü kulübün açılma töreni yapılacağı haber alınmıştır. Köye bir radyo getirilmiş bu radyo akümilatörle çalışacaktır.” (Akgün 9 İkincikanun 1936)
Radyo alıcı cihazları, radyonun ilk dönemlerinde yaygın değildi. Radyo herkesin sahip olabileceği bir lüks değildi.
Ayrıca ilk zamanlarda Anadolu’nun her yöresine radyo yayınları ulaşamıyordu. Her köyde bir radyo olması dahi 1930’larda olanaksızdı.
Ancak bu yönde istikrarlı bir biçimde, radyoyu yaygınlaştırma politikası izlenmiştir.
1937’de Philips marka radyoların Giresun’da bir acentesi bulunuyordu. Ali Rıza Tahmaz adlı acente sahibi, yerel basına verdiği reklamda, “937 Modeli 12 ay vade ile garantili satış” sloganını kullanmıştı. Yanı sıra, radyonun özelliğini de belirtiyordu:
“Ahizeyi idare eden bilcümle düğme ve ayarlar tek bir merkezî düğme ile temin edilmiştir. Çok ince bir buluş eseri olan bilyalı ve mafsallı tek düğme tertibatı sayesinde ahizeyi kullanmak son derece kolaylaşmıştır… Bu ahize 6 lambalı olup 12 lamba kuvvetini haiz bulunmaktadır… 250 Lira” (Yeşilgiresun, 30 İkincikanun 1937). (Devam edecek)