Espiye Yedi Değirmenler Tabiat Parkı’nda yer alan asırlık değirmenler, mirasçıları tarafından korunup ayakta tutuluyor.
Espiye ilçesinde tabiat parkının adının verildiği 250 ila 500 yıllık değirmenler, 103 hektarlık alanda akarsular ve şelaleler üzerine kurulu bulunuyor.
Akkaya, Yeniköy ve Avluca köyleri sınırlarındaki tabiat parkında yer alan 7 değirmenin bakım ve onarımları ise bu köylerde yaşayan aileler tarafından yapılıyor.
Bozulan, zaman zaman sel suları nedeniyle zarar gören değirmenlerin yılda en az bir kez elden geçirilmesi gerekiyor. Köylülerin kullanımına sunulan değirmenler, tabiat parkını adeta yaşayan bir kültür hazinesine dönüştürüyor.
Avluca köyünde yaşayan Kadem Buruş, kendi sülalesi Buruşoğulları’na ait değirmenin en az 500 yıldır çarklarının döndüğünü söyledi.
Tabiat parkında kendilerinin yanı sıra Hacıoğulları, Abdioğulları, Hıdıroğulları, Palliçoğulları, Cörgeşoğulları ve Kıranoğulları sülalelerine ait değirmenlerin bulunduğunu aktaran Buruş, değirmenlerin bu ailelerin fedakarlığıyla çalışır durumda tutulduğunu ifade etti.
Değirmenlerden herkesin faydalandığını belirten Akkaya köyü muhtarı Fahrettin Kılıç,”Yani özel bir çıkarımız yok. Dedelerimizin, atalarımızın yapmış olduğu değirmeni, onların hayırlarını yaşatmak için senede 1 veya 2 kez arıza yaptığında onarırız. Bu bir hayrat gibi. Değirmenin taşı yıpranmışsa sülale olarak kendi aramızda para toplarız, gider yeni bir taş kestirir, takarız. Diğer vatandaşlardan bunun için para istemeyiz. Babalarımız, dedelerimiz gelip değirmenleri tamir ederdi, bunu hatırlıyorum. Biz de onları örnek alıyoruz, büyüklerimizin geleneğini devam ettiriyoruz.”dedi.
Kılıç, değirmenlerden yaklaşık 500 hanenin faydalandığını aktardı.
“İnsanlar nereden geliyorsa gelsin burada işini görür”
Değirmenlerde yaklaşık 30 yıldır mısır unu öğüten Elmas Akkaş ise ayda en az bir kere un için değirmene geldiklerini söyledi.
Mısırları öğüterek yemeklerde, çorbalarda, balıklarda kullandıklarını anlatan Akkaş, “7 değirmeni de çalıştığı sürece kullanıyoruz, hangisi olduğu fark etmiyor. Bugün mesela Buruşoğulları değirmenini yenilemişler, buradayız. Para durumu söz konusu değil, sırayla bu işi yapıyoruz, önce değirmene kim girdiyse sıra ondadır. Gece gündüz bu değirmenler çalışır, yıllardır bu böyle. İnsanlar nereden geliyorsa gelsin değirmen de ununu üğütür gider.” dedi.(GÜLTEKİN YETGİN -FİKRET BIYIK)